ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය (Amateur Radio Communication)

රජයෙන් බලපත්‍ර ලබා ඇති ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදකයන් දෙදෙනෙකු හෝ කිහිප දෙනෙකු අතර ගුවන් විදුලි තරංග මාලා ඔස්සේ කෙරෙන සන්නිවේදනය ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය නමින් හැඳින් වේ.

ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය, ගුවන් විදුලි තරංග ඔස්සේ පණිවිඩ සන්නිවේදනය කරමින් මිත්‍රත්ව ඇතිකර ගැනීම හා ගුවන් විදුලි ශිල්පය හා තාක්‍ෂණය
 යොදවා උපකරණ සෑදීම හා ක්‍රියා කිරීම සඳහා උපයෝගී කර ගැනේ. එය ව්‍යාපාරයක් වශයෙන් මුදල් උපයීමට හෝ හුදෙක් ලාභය තකා කරන ක්‍රියාවක් නොවේ.  මෙය ස්වයං පුහුණුව, අන්තර් සන්නිවේදනය හා තාක්‍ෂණ විමර්ශන කටයුතු සඳහා යොදා ගන්නා ක්‍රියාවලියකි.

ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය ලොව පතල හා ලොව පිලිගත් සේවයකි. ගුවන් විදුලි සංඥා ලබා ගැනීමට හා යැවීමට සහ අත්හදා බැලීමට ආධුනික ශිල්පීන්ට මෙය උපකාරී වේ. මෙයට අමතරව ස්වේච්ඡා සේවයක් වශයෙන් හා හදිසි ආපදා අවස්ථා වලදී ආධුනික ගූවන් විදුලි සන්නිවේදකයෝ තම සේවය මහජනතාවට ලබා දෙති.

ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනයේ නියැලීම සඳහා රජයෙන් බලපත්‍රයක් ලබා ගත යුතුය. ශ්‍රී ලංකාවේ එම බලපත්‍ර නිකුත් ක‍රන්නේ විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිසම මගිනි. ලොව පුරා ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන බලපත්‍රලාභීන් මිලියන 3 ක් පමණ සිටිති. ශ්‍රී ලංකාවේ සිටින ආධුනික ගුවන් විදුලි බලපත්‍රලාභීන් ගණන 200 ක් පමණ වේ. ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන ශිල්පීහු තම නිවෙස් වල සිට ලොව පුරා සිටින තවත් ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන් සමග ගුවන් විදුලි පණිවිඩ හුවමාරු කර ගනිති. මිත්‍රත්ව ගොඩනගා ගනිති. පණිවිඩ හුවමාරුවට පරිගණක, මෝස් සඥා ක්‍රමය පවා උපකාර කර ගනිති.  සමහර අවස්ථාවලදී අතේ ගෙන යා හැකි කුඩා සම්ප්‍රේෂණ උපකරණ, අභ්‍යවකාශයේ ඇති චන්ද්‍රිකා ද පණිවිඩ හුවමාරුව සඳහා උපකාර කර ගැනේ.

ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පය ලොවට හඳුන්වාදී වසර 100 කට වැඩිවන අතර එහි ඕනෑම වයස් කාණ්ඩයක, ඕනෑම වෘත්තියක් කරන අයට නියැලිය හැක. අවුරුදු 16 පමණ පාසැල් සිසුන් හා අවුරුදු 80 වයසැති විශ්‍රාමිකයෝ ද ඒ අතර සිටිති. ගුරුවරු, ශිෂ්‍යයින්, ගොවීන්, ගණකාධිකාරීන්, වෛද්‍යවරුන්, ඉංජිනේරුවන් යන සෑම පසුබිමකින්ම යුත් වෘත්තිකයෝ ඒ අතර වෙති. බාල වියේදී මෙය විනෝදාංශයක් වශයෙන් ආරම්භ කළ සමහර ශිෂ්‍යයෝ පසු කලෙක වෘත්තියෙන් ඉලෙක්ටෙ‍්‍රානික ඉංජිනේරුවන් බවට පත්වී සිටිති.

අධුනික ගුවන් විදුලි බලපත්‍රලාභී ලොව ප්‍රසිද්ධ වූ පුද්ගලයන් අතර ස්පාඤ්ඤයේ කාලොස් රජු, තායිලන්තයේ භූමිපාල් රජු, රජීව් ගාන්ධි, සෝනියා ගාන්ධි, ප්‍රථමයෙන් අභ්‍යවකාශයට ගිය යූරි ගගාරින්, නේපාලයේ බිරේන්‍ද්‍ර රජු හා ප්‍රසිද්ධ නළු මාර්ලන් බ්‍රැන්ඩෝ ද වෙති.

මෙම විනෝදාංශයේ නියැලෙන අය තම තමන්ගේ හැකියාව හා කැමැත්ත ඇති අංශ වල විශේෂඥ දැනුමක් පවා ලබති. සමහරු ඉලෙක්ට්‍රොනික පරිපථ සෑදීමද, තවත් සමහරු ඇන්ටෙනා සෑදීම ආදියද කරති. අද තිබෙන නවීන ඉලෙක්ට්‍රොනික තාක්‍ෂණයන් ජනිත කිරීමට සමහර ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන් දායක වී ඇත.

ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පී බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීමට ඒ සඳහා පවත්වන විභාගය සමත් විය යුතුය. එම විභාගය ගුවන් විදුලි හා ඉලෙක්ට්‍රොනික සිද්ධාන්ත හා රෙගුලාසි වලින් සමන්විත වන අතර සමහර බලපත්‍ර කාණ්ඩ සඳහා මෝස් සංඥා පරීක්‍ෂණයකින්ද සමත් විය යුතුය. නීත්‍යානුකූලව ගුවන් විදුලි සම්ප්‍රේෂණ යන්ත්‍රයක් ක්‍රියාකරවීමට රජයෙන් ඒ සඳහා ලබාගත් වලංගු බලපත්‍රයක් තිබිය යුතුය. බලපත්‍රලාභීන්ට තමතමන්ගේ බලපත්‍ර කාණ්ඩයට අදාළ තරංග මාලාවල සම්ප්‍රේෂණ කටයුතු කළහැකි අතර තමන්ගේ සම්ප්‍රේෂණ යන්ත්‍ර නිර්මාණය‍ට, සෑදීමට, වැඩිදියුණු කිරීමට හා අලුත්වැඩියාවට එමගින් අවසර ලැබේ.

මෙම විනෝදාංශය පරතෙරටම කරන සමහරු චන්ද්‍රිකා භාවිතයෙන් පණිවිඩ හුවමාරුව, අන්තර්ජාලය හා සම්බන්ධව ගුවන්විදුලි තරංග භාවිතයෙන් පණිවිඩ හුවමාරුව පවා කරති. තවත් සමහරු අභ්‍යවකාශයට යන ගගනගාමීන් සමගද පෘථිවියේ සිට පණිවිඩ හුවමාරු කර ගනිති.

ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන ‌ ක‍‍්ෂේත්‍රයේ පුරෝගාමීන් කල තාක්ෂණික දායකත්වය අද අප ප්‍රයෝජනයට ගන්නා නවීන තාක්ෂණවල දියුණුවට මහත්සේ උදව් වී ඇත. ඉලෙක්ට්‍රොනික තාක්ෂණ ක්ෂේත්‍රයේ නව නිපැයුම් සංවර්ධනයට ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන පරීක්ෂකයන්ගේ කැපවීම මහඟු දායකත්වයක් සපයා ඇත. විදුලි සන්නිවේදන ක්ෂේත්‍රවල පරීක්ෂණ හා අත්හදාබැලීම් කිරීමට ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පය හරහා නොයෙකුත් අවස්ථා උදාවේ. ගුවන් විදුලි තරංග ප්‍රචාරණය (Radio Wave Propagation) සම්බන්ධ පරීක්ෂණ, GPS තාක්ෂණය, ඇන්ටෙනා තාක්ෂණය, ඩිජිටල් රේඩියෝ සන්නිවේදන තාක්ෂණ, චන්ද්‍රිකා තාක්ෂණය ආදියේ දියුණුවට ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන් මගින් සැලකිය යුතු දායකත්වයක් ලබාදී ඇත.

ඩිජිටල් සන්නිවේදන තාක්ෂණ වල ව්‍යාප්තිය, ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන ශිල්පීන්ට තාක්ෂණයේ නව මංමාවත් විවෘත කර ඇත. අන්තර්ජාල සම්බන්ධතා මගින් ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනයේ නව තාක්ෂණික ක්‍රමෝපායන් එළිදක්වා ඇත. දැන් ලොව ඕනෑම තැනක සිට, ‌ෙබාහෝ රටවල ඇති ආධුනික ගුවන්විදුලි ප්‍රතිවිකාශක මධ්‍යස්ථාන (amateur radio repeaters) සමග අන්තර්ජාලය හරහා සම්බන්ධවීමට බලපත්‍රලාභී ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන්ට අවස්ථාව ලැබී ඇත.

1961 වසරේ සිට ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන් විසින් ආධුනික ගුවන් විදුලි පණිවිඩ හුවමාරුව සඳහා චන්ද්‍රිකා 50කට වැඩි ගණනක් නිපදවා ඇති අතර තවත් චන්ද්‍රකා ගණනාවක් ඉදිරියේදී නිපදවීමට සැළසුම් කර ඇත. මෙවැනි චන්ද්‍රිකා OSCAR (Orbiting Satellite Carrying Amateur Radio) නමින් හැඳින්වෙන අතර, බලපත් ලාභී ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන්ට මෙම චන්ද්‍රිකා හරහා කථන හා දත්ත (voice & data) සන්නිවේදනයට පහසුකම් සැලසේ.                                                  

ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පය හුදෙක් විනෝදාංශයක් වශයෙන් පමණක් නොව මහජනතාවට සේවය සැපයීම සඳහාද භාවිතා කෙරේ. ආපදා අවස්ථාවල දී සාමාන්‍ය සන්නිවේදන පද්ධති අඩාල වූ විට ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීහු ස්වේච්ඡාවෙන්ම තම සේවය ලබා දෙති. 2004 වසරේ ඇතිවූ සුනාමී ඛේදවාචකයේදී දුරකථන හා පණිවිඩ සන්නිවේදන පද්ධති අඩපණ වූ විට ආපදා සහන කටයුතු සම්බන්ධීකරණයට අවශ්‍ය පණිවිඩ හුවමාරු කටයුතු සඳහා ශ්‍රී ලංකාවේ ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීහු තම උපකරණ හා සේවය සැපයී‍මෙන් මහඟු සේවයක් කළහ.

ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සමාජය (The Radio Society of Sri Lanka – RSSL )

ශ්‍රී ලංකාවේ සම්ප්‍රේෂණ බලපත්‍ර ලාභී ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන්ගෙන් සැදුම්ලත් මෙම සංගමය 1950 දී පිහිටුවන ලදී. එය ලොව පුරා විවිධ රටවල ජාතික ආධුනික ගුවන් විදුලි සංගමයන්ගෙන් සැදුම් ලත් ජාත්‍යන්තර ආධුනික ගුවන් විදුලි සංගමය‍ (IARU -International Amateur Radio Union) නියෝජනය කරන ශ්‍රී ලංකික ආධුනික ගුවන් විදුලි සංගමයයි. 

ජාත්‍යන්තර ආධුනික ගුවන් විදුලි සංගමය‍, ජාත්‍යන්තර විදුලි සංදේශ සංගමයේ (ITU - International Telecommunication Union) නිරීක්ෂක සාමාජික තත්වය උසුලනු ලැබේ.  ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමය, සමාගම් පණත යටතේ ශ්‍රී ලංකාවේ සංස්ථා ගතකර ඇත. ඉලෙක්ට්‍රොනික තාක්‍ෂණය හා ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පය ගැන උනන්දුවක් දක්වන ඹ්නෑම අයකුට මෙහි සාමාජිකත්වය ලබාගත හැක. සම්ප්‍රේෂණ බලපත්‍රලාභීන්ට පූර්ණ සාමාජිකත්වය ලැබෙන අතර අන් අයට ආශ්‍රිත සාමාජිකත්වය ලබා ගත හැක. පාසැල් සිසුන්ට ශිෂ්‍ය සාමාජිකත්වය ලබා ගත හැක. නවක සාමාජිකයන්ට තම සම්ප්‍රේෂණ බලපත්‍රය ලබා ගැනීමට මෙම සංගමයේ හා එහි සාමාජිකයන්ගේ සහාය ලබාගත හැක. බලපත්‍රලාභීන්ගේ අයිතීන් හා ගැටලු සම්බන්ධයෙන් විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිසම හා ආරක්‍ෂක අමාත්‍යංශය සමග කටයුතු කිරීම සංගමයෙන් ඉටුවන වැදගත් ක්‍රියාවකි. මසකට වරක් සංගමයේ සාමාජිකයන් හමුවන අතර සාමාජිකයන් අතර දැනුම හා සුහදතාව වර්ධනය කිරීම‍ට ක්‍ෂේත්‍ර චාරිකා, විනෝද ගමන්, වැඩමුලු ආදිය සංවිධානය සංගමය මගින් සිදු කෙරේ. සියලු

ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමය, යටියන්තොට, දෙනියාය හා පිදුරුතලාගල VHF තරංගමාලාවේ ප්‍රතිසම්ප්‍රේෂණ මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවා ක්‍රියාත්මක කරන අතර එමගින් එම තරංගමාලාවේ ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය කිරීම වැඩි ප්‍රදේශයකට ව්‍යප්ත කිරීමේ හැකියාව ලැබී ඇත.

ලෝකයේ ඔනෑම ස්ථානයක සිට, අධි සංඛ්‍යාත (High Frequency) රේඩියො සන්නිවේදන සේවා භාවිතයේදී අවශ්‍ය අයනගෝලයේ රේඩියෝ තරංග ප්‍රචාරණය (ionospheric propagation) තත්වය පිළිබඳව ඔනෑම අවස්ථාවක දැනගැනීම සඳහා, ලොව පුරා අධි සංඛ්‍යත සංඥා මධ්‍යස්ථාන (HF Radio Beacons) 18 ක් පිහිටුවා ඇති අතර, එයින් එක් මධ්‍යස්ථානයක් ශ්‍රී ලංකාවේ පිහිටුවා ඇති අතර, ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමය මගින් එහි ක්‍රියාකාරිත්වය හා නඩත්තුව පිළිබඳ වගකීම දරනු ලැබේ.

ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගම‌‌යේ අන්තර්ජාල වෙබ් අඩවිය www.rssl.lk ට පිවිසීමෙන් වැඩි විස්තර ලබා ගත හැක.

 

හදිසි ආපදා සඳහා ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය

ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පය විනෝදාංශයක් වශයෙන් පමණක් නොව එය වෙනත් සන්නිවේදන ක්‍රම බිඳ වැටුන අවස්ථාවලදී ආපදා සහන කටයුතු සඳහා ද යොදවා ගත හැක. සුළි සුළං, භූ කම්පන, ජල ගැලුම් ආදී ස්වාභාවික ආපදා තත්ව වලදී අප ඒදිනෙදා භාවිතා කරන සන්නිවේදන පහසුකම් අඩපණ විය හැක. එවන් අවස්ථාවල සන්නිවේදන පහසුකම් සළසා දීමෙන් ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිලපීන් ආපදා කළමනාකරණ කටයූතු වලට තම දායකත්වය ස්වේඡ්ඡාවෙන් ලබා දීමටන සූදානම්ව සිටී. ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන්ට තමන්ට අයත් ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන උපකරණ යොදවා ඉතා ඉක්මනින් (විදුලි බලය නොමැති අවස්ථාවල පවා) ආපදා සහන ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන පහසුකම් සැළසීමට හැකියාව ඇත.

බොහෝ සන්නිවේදන පද්ධතිවල ක්‍රියාකාරිත්වයට විදුලි බලය අවශ්‍ය වන අතර මෙවන් සන්නිවේදන පද්ධතිවල ක්‍රියාකාරිත්වය එකිනෙක හා සහසම්බන්ධිත තවත් පද්ධතිවල ක්‍රියාකාරිත්වය මත රඳා පවතී. එවන් එක් පද්ධතියක හෝ සථානයක විසන්ධිවීමක් හෝ අක්‍රියවීමක් මගින් මුළු සන්නිවේදන පද්ධතියම අක්‍රිය කළ හැක. මේ හා සැසඳීමේදී ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන උපකරණ බැටරි වලින් පවා ක්‍රියා කරවිය හැකි අතර වෙනත් අතරමැදි සම්බන්ධතාවයක් නොමැතිව අවශ්‍ය ස්ථානවලට ඉක්මණින් යොදවා සන්නිවේදන පහසුකම් සැළසීමේ හැකියව ඇත.

1991දී ෆින්ලන්තයේ ටැම්පරේ නගරයේදී ප්‍රකාශිත ආපදා කළමනාකරණ සන්නිවේදනය සඳහා වන ටැම්පරේ සම්මුතියෙන් (Tampare convention) ආපදා සහන සන්නිවේදන කටයුතු වලට ආධුනික ගුවන් විදුලි සේවා වල උපකාරය ලබා ගැනීම දිරිමත් කර ඇත. 2003 වසරේදී ස්විස්ටර්ලන්තයේ ජිනීවා නගරයේ රැස්වූ ගෝලීය ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන සමුඵවේදී (WRC - World RadioCommunication Conference) ජාත්‍යන්තර විදුලි සංදේශ සංගමය (ITU - International Telecommunication Union) මගින් ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය, ආපදා සහන සන්නිවේදන කටයුතුවල සහය සේවාවක් ලෙස ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන රෙගුලාසි (Radio Regulations) වලට ඇතුලත් කරන ලදී.

 

සුනාමි ආපදා සහන ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන ජාලය

2004 දෙසැම්බර් සුනාමි ‌ෙඛ්දවාචකය සිදුවීමෙන් අනතුරුව මහා පරිමාණයේ ආපදා සහන ක්‍රියාන්විතයක් ආරම්භ විය. විපතට පත් ප්‍රදේශවල සන්නිවේදන පහසුකම් බිඳ වාටීම මෙම ආපදා සහන සන්නිවේදන ක්‍රියන්විතයට බලවත් බාධකයක් විය. එම ප්‍රදේශවල දුරකථන හුවමාරු මධ්‍යස්ථාන හා රුහැන් පද්ධතිවල ජල ගැලුම් නිසා හානියට පත්වී තිබුණි. ජංගම දුරකථන ජාලද අක්‍රිය ව පැවතුනි.  විදුලි බල පද්ධතියේ බිඳ වැටුම් නිසා හානියට පත් නොවී තිබූ සන්නිවේදන ජාල පද්ධති උපකරණ ක්‍රියා නොකරන තත්වයට පත්වී තිබුණි.

විපතට පත් ප්‍රදේශවල ආපදා සහන සේවා වලට අවශ්‍ය සන්නිවේදන පහසුකම් සැපයමට ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමය (RSSL), එහි සාමාජික බලපත්‍ර ලාභී ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන් සමග ක්‍රියන්විතයක් දියත්කරන ලදී. ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමය, තොරතුරු සන්නිවේදන තාක්ෂණ ආයතනය (ICTA) හා අග්‍රාමාත්‍ය කාරයාලයේ සම්බන්ධීකරණයෙන් මෙම ආපදා සන්නිවේදන ජාලය පිහිටුවන ලදී. සුනාමි ව්‍යසනයෙන් පැය කිහිපයක් ඇතුලත, අග්‍රාමාත්‍ය කාරයාලයේ උපදෙස් පරිදි හම්බන්තොට සිට කොළඹට සන්නිවේදන සම්බන්ධතාවයක් ස්ථාපනය කරන ලදී. කොළඹ අග්‍රාමාත්‍ය නිල නිවස වන අරලියගහ මන්දිරයේ සන්නිවේදන මධ්‍යස්ථානයක් පිහිටුවන ලද අතර හම්බන්තොට සන්නිවේදන මධ්‍යස්ථානය දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ පිහිටුවන ලදී.

ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන් විසින් ස්ථාපනය කරන ලද මෙම අධි සංඛ්‍යාත (High Frequency) ගුවන් විදුලි සම්බන්ධතාවය කොළඹ හා හම්බන්තොට අතර ආපදා සහන සම්බන්ධීකරණ පණිවිඩ හුවමාරුව සඳහා යොදා ගැනුනි. සාමාන්‍ය සන්නිවේදන පහසුකම් යථා තත්වයට පත්කරන තුරු, හම්බන්තොට ප්‍රදේශය සමග සම්බන්ධවීමට තිබූ එකම මාර්ගය මෙම සන්නිවේදන සම්බන්ධතාවය පමණක් විය, මෙයට අමතරව ගාල්ල හා මාතර ප්‍රදේශවල සිටද සන්නිවේදන පහසුකම් සැපයූ අතර තවත් ජංගම සන්නිවේදන කණ්ඩායමක් කොළඹ සිට දික්වැල්ල දක්වා ගමන් කරමින් සිදුවී ඇති විනාශය ගැන තොරතුරු සපයන ලදී.

ජර්මනියේ බෑඩ් බෙන්තීම් (Bad Bentheim) නගරය, මානුෂීය කටයුතු සඳහා තාක්ෂණය යොදා කළ කැපී පෙනෙන සේවයක් කළ ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිලපියකුට හෝ කණ්ඩායමකට, ස්වර්ණමය ඇන්ටෙනාව (Golden Antenna) නම් සම්මානයක් පුදනු ලැබේ. 2004 සුනාමි ව්‍යසනයෙන් පසු ස්ථාපනය කළ ආපදා සහන ගුවන් විදුලි සන්නිවේදන ජාලය වෙනුවෙන් තම ශ්‍රමය හා කාලය කැපකිරීම වෙනුවෙන් මෙම සම්මානය 2005 වසරේදී ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමයට පිරිනමනු ලැබීය.

2017 ජල ගැලුම් ආපදා සහන සන්නිවේදන සේවය

2017 මැයි මාසයේ ශ්‍රී ලංකාවේ සිදුවූ ජල ගැලුම්වලදී ආපදා සහන සේවා කටයුතුවලට අවශ්‍ය සන්නිවේදන සේවා පහසුකම් සැපයීම ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමය මගින් ශ්‍රී ලංකා ගුවන් හමුදාවේ සහයෝගය සහිතව ක්‍රියාත්මක කරන ලදී. ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංගමයේ සාමාජික ආධුනික ගුවන් විදුලි ශිල්පීන් කණ්ඩායම් දෙකක් කලවාන හා රත්නපුර ප්‍රදේශවලට ශ්‍රී ලංකා ගුවන් හමුදා හෙලිකොප්ටර් යොදවා ගුවන් මගින් ගෙනගොස් එම ප්‍රදේශවල සන්නිවේදන මධ්‍යස්ථාන ස්ථාපනය කරන ලදී. සාමාන්‍ය සන්නිවේදන සේවා අඩපණව තිබූ බැවින් මෙම සන්නිවේදන මධ්‍යස්ථාන හරහා දින 3ක් තුල ආපදා සහන සේවා වලට අවශ්‍ය පණිවිඩ හුවමාරු කටයුතු සිදු කරන ලදී.

 ආධුනික ගුවන් විදුලි බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීමේ ක්‍රියාදාමය

මේ සඳහා විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිසම (TRC) මගින් පවත්වන විභාගය සමත් විය යුතුය. එය සමත් වූ පසු ආරක්‍ෂක අමාත්‍යංශ‍යේ අනුමැතියට යටත්ව බලපත්‍රයක් ලබා ගත හැක. බලපත්‍ර ගාස්තුව වසරකට රු. 50 – 100 දක්වා අදාළ බලපත්‍ර කාණ්ඩය මත වෙනස්වේ.

මෙම විභාගය පැවැත්වෙන්නේ ඉංග්‍රීසි මාධ්‍යයෙන් පමණි. විභාග අයදුම් පත්‍ර රජයේ ගැසට් පත්‍රයේ පළ කෙරේ.  වැඩි විස්තර පහත ලිපිනයෙන් ලබා ගත හැක.

විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිසම (TRC)      276   ඇල්විටිගල මාවත,   කොළඹ 8.

අන්තර්ජාල වෙබ් අඩවිය : www.trc.gov.lk

 

ආධුනික ගුවන් විදුලි බලපත්‍ර පරීක්‍ෂණය

මෙම විභාගය සඳහා මට්ටම් තුනකින් විභාගය පැවැත්වේ. ඉලෙක්ට්‍රොනික හා ගුවන්විදුලි සන්නි‍වේදන තාක්‍ෂණය සහ ආධුනික ගුවන්විදුලි සන්නිවේදනයේ රෙගුලාසි මාලාවන් ගැන ප්‍රශ්නවලින් මෙ‍ම විභාගය පැවැත්වේ.

 

බලපත්‍ර කාණ්ඩ

නවක  (Novice Class)
මෙ‍ම කාණ්ඩයේ විභාගය සැකසී ඇත්තේ බහුවරණ ප්‍රශ්න වලිනි.

සාමාන්‍ය (General Class)                                                                                                                         

මෙම කාණ්ඩයට බහුවරණ ප්‍රශ්න සහිත විභාගයක් පැවැත්වේ. VHF. UHF හා HF තරංගමාලා භාවිතයට මෙම බලපත්‍ර කාණ්ඩය මගින් අවසර ඇත.

උසස් (Advanced Class)                                                                                                                                  
මෙම කාණ්ඩයේ බලපත්‍ර පරීක්‍ෂණයට ලිඛිත පරීක්‍ෂණයක් හා විනාඩියක‍ට වචන 5ක මෝස් සංඥා පරීක්‍ෂණයක් අයත් වේ. UHF. VHF හා HF තරංගමාලා වල වැඩි බලයකින් යුක්ත සම්ප්‍රේෂණ උපකරණ ක්‍රියා කිරීමට මෙමගින් අවසර ඇත.

(UHF හා VHF තරංගමාලා කෙටි දු‍ර පණිවිඩ හුවමාරුවට යොදා ගැනේ. HF තරංගමාලා මගින් විශාල දුරකට, වි‍දේශ රටවලට ප‍වා පණිවිඩ සම්ප්‍රේෂණය කළ හැක.)

ශ්‍රී ලංකාවේ ආධුනික ගුවන් විදුලි සන්නිවේදනය සම්බන්ධයෙන් අදහස් හුවමාරු වන facebook සමූහය - 

Amateur (Ham) Radio Sri Lanka

                                                                     © කුසල් ඈපා  - 30/12/2021

ගෝලීය ස්ථාන නිර්ණය පද්ධතිය (GPS)

 

GPS (Global Positioning System) යනු ගෝලීය සථාන නිර්ණය කිරීම හා මං සෙවීම (navigation)   සඳහා භාවිතා වන පද්ධතියකි. මෙය චන්ද්‍රිකා සංඥා ආධාරයෙන් ක්‍රියා කරයි.

මෙමගින් GPS සංඥා ග්‍රහණය කළ හැකි රිසීවර භාවිතා කර තමන් සිටින ස්ථාන පිළිබඳ තොරතුරු සිතියමක හෝ අක්ෂාංශ, දේශාංශ, මුහුදු මට්ටමේ සිට උස ආදිය දැනගත හැක. GPS තාක්‍ෂණය මගින් ලොව පුරා මං සෙවීමේ ක්‍රියාවලිය දැඩි වෙනසකට භාජනය කර ඇත. සිතියම් ආශ්‍රයෙන් පෙරදී කළ මෙම ක්‍රියාව දැන් සැනෙකින් ඉතා පහසුවෙන් GPS භාවිතයෙන් කළ හැක. GPS මගින් නොදන්නා ප්‍රදේශයක සිටින අවස්ථාවක තමන් සිටින ස්ථානය නිර්ණය කර ගැනීම, වාහන වලදී තමන්ට අවශ්‍ය ස්ථානයට යාමට සුදුසු ප්‍රශස්ත මාර්ගය නිර්ණය කිරීම, නාවික හා ගුවන් ගමන් වලදී ගමන් මග නිර්ණය කිරීම ආදිය සිදු කළ හැක.

GPS පද්ධතිය නිල වශයෙන් NAVSTAR GPS (Navigation Signal Timing and Ranging Global Positioning System) වශයෙන් හැඳින්වේ.

GPS පද්ධතිය ලොව වටා ගමන් කරන GPS චන්ද්‍රිකා 24කින් සමන්විත වේ. මෙම චන්ද්‍රිකා වලින් ලබාගන්නා රේඩියෝ සංඥා මගින් GPS රිසීවරයකට එය දැනට සිටින ස්ථානය, ගමන් කරන දිශාව හා වේගය ආදිය ගණනය කර දැක්විය හැක. GPS පද්ධතිය ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ආරක්‍ෂක දෙපාර්තමේන්තුව මගින් නිර්මාණය කරන ලද අතර එය ඇමරිකානු ගුවන් හමුදාව මගින් නඩත්තු කර පවත්වාගන යයි.

GPS පද්ධතිය ප්‍රධාන කොටස් තුනකින් සමන්විතය.  චන්ද්‍රිකා සහිත අභ්‍යවකාශ කොටස, චන්ද්‍රිකා පාලක ස්ථාන සහිත පාලක පද්ධතිය හා GPS රිසීවර සහිත පරිශීලක කොටස එම කොටස් තුනයි.

 

අභ්‍යවකාශ කොටස (space segment)

GPS චන්ද්‍රිකා 24ක් (චන්ද්‍රිකාවක ක්‍රියාකාරිත්වයට බාධා වූ හෝ අක්‍රීය වූ අවස්ථාවල භාවිතයට තවත් අමතර චන්ද්‍රිකා 3 ක් ද ඇත) පෘථිවියට 20,200km ඉහළින් කක්‍ෂවල ගමන් කරයි. එක් අවස්ථාවක පෘථිවියේ ඕනෑම ස්ථානයක සිට චන්ද්‍රිකා අඩු තරමින් 4 ක් වත් දෘෂ්ඨි රේඛාවක (line of sight) පිහිටන සේ මෙම චන්ද්‍රිකා ගමන් මාර්ග සකසා ඇත. සෑම GPS චන්ද්‍රිකාවක්ම පැයට 11,200km වේගයකින් ගමන් කරන අතර සෑම පැය 12කටම වරක් පෘථිවිය වටා ගමන් කරයි. මෙම චන්ද්‍රිකා මගින් වොට් 50 ක පමණ බලයකින් සංඥා සම්ප්‍රේෂණය කෙරේ.

                                                      

                                                          GPS චන්ද්‍රිකා 24ක් පෘථිවිය වටා කක්‍ෂ 6ක ගමන් කරයි.

 

පාලක පද්ධතිය (control segment)

GPS පාලක පද්ධතිය මගින් චන්ද්‍රිකා ගමන් මග පිළිබඳ අවබෝධයෙන් සිටින අතර ඒවායේ නිවැරදි ක්‍රියාකාරිත්වයට අවශ්‍ය පාලක සංඥා චන්ද්‍රිකා වෙත යැවීම එමගින් සිදුකෙරේ.

මෙහි පාලක පද්ධතිය පාලක ස්ථාන 5කින් යුක්ත වේ. ප්‍රධාන පාලක මධ්‍යස්ථානය ඇමරිකවේ කොලරාඩෝහි ෂ්රිවර්  ගුවන් හමුදා කඳවුරේ පිහිටා ඇත. තවත් පාලක මධ්‍යස්ථාන 4 ක් හවායි, ක්වජලේන් (මාෂල් දූපත), ඇසෙන්ෂන් දූපත (දකුණු අත්ලන්තික් සාගරය), දියාගෝ ගාෂියා (ඉන්දියන් සාගරය) හා කොලරාඩෝ ස්ප්‍රින්ග් (ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය) හි පිහිටා ඇත. මෙම පාලක මධ්‍යස්ථාන මගින් GPS චන්ද්‍රිකා  වල ක්‍රියාකාරිත්වය හා ගමන් පිරික්සමින් ඒ පිළිබඳ තොරතුරු ප්‍රධාන පාලක මධ්‍යස්ථානයට ලබා දේ.

 

පරිශීලක කොටස (user segment)

මෙම කොටසට GPS ග්‍රාහක උපකරණ හා එම උපකරණ භාවිතා කරන්නන් අයත් වේ. GPS භාවිතයෙන් ස්ථාන නිර්ණය කරන රියැදුරන්, ආරක්‍ෂක හමුදා, නැව් හා ගුවන් යානා ඒ අතර වේ.

 

             

                            

                      

                        

 

GPS චන්ද්‍රිකා සංඥා

සෑම GPS චන්ද්‍රිකාවක්ම රේඩියෝ සංඥා සංඛ්‍යාත කිහිපයකම සම්ප්‍රේෂණය කරයි. මෙම සංඥා UHF තරංගමාලාවේ සම්ප්‍රේෂණය වන අතර එම සංඥා දෘෂඨි රේඛාවක ප්‍රචාරණය වේ (line of sight propagation). එම සංඥා වලට වළාකුළු, වීදුරු, ප්ලාස්ටික් ආදිය හරහා ගමන් කළ හැකි නමුත් කඳු,ගොඩනැගිලි, ආදී ඝන ද්‍රව්‍ය වලින් අවහිර වේ.

සිවිල් භාවිතය සඳහා වැඩි වශයෙන් භාවිතා වන GPS රේඩියෝ සංඥා සංඛ්‍යාත L1 හා L2 වශයෙන් දැක්වේ.

L1 – 1575.42 MHz, L2 – 1227.60 MHz රේඩියෝ තරංග සංඛ්‍යාත භාවිතා කෙරේ.

 

GPS මගින් ස්ථාන නිර්ණය කිරීම

GPS ග්‍රාහක යන්ත්‍රයක කාර්යය වනුයේ GPS චන්ද්‍රිකා 3ක් හෝ වැඩි ගණනකින් සංඥා ග්‍රහණය කර එම සංඥා ගමන් කළ ඇති දුර ගණනය කර එම තොරතුරු ආශ්‍රයෙන් GPS ග්‍රාහක යන්ත්‍රය ඇති ස්ථානය නිර්ණය කිරීමයි. චන්ද්‍රිකා 3කින් සංඥා ලැබේ නම් ද්විමාණ ස්ථාන නිර්ණයක්ද චන්ද්‍රිකා 4කින් හෝ වැඩි ගණනකින් සංඥා ලැබේ නම් ත්‍රිමාණ සථාන නිර්ණයක් ද (පිහිටි උසද ඇතුළත්ව) කළ හැක. සංඥා ලැබෙන චන්ද්‍රිකා ගණන වැඩි වත්ම සථාන නිර්ණයේ නිවැරදිතාව ඉහළ යයි. බොහෝ අවස්ථාවල චන්ද්‍රිකා 5-8 අතර ගණනක් දර්ශනය වේ. මෙහිදී දර්ශනය වීම යනුවෙන් අදහස් වන්නේ පියවි ඇසට දර්ශනය වීම නොවන අතර සිටින ස්ථානයේ සිට එම චන්ද්‍රිකා දෘෂ්ඨි රේඛාවක (line of sight) පිහිටීමයි.

සෑම GPS රිසීවරයක් තුලම සෑම GPS චන්ද්‍රිකාවක්ම ඕනෑම අවස්ථාවකම පිහිටා තිබිය යුතු නියම ස්ථානය පිළිබඳ විස්තර අන්තර්ගතව ඇත. එම නිසා GPS රිසීවරයක සෑම GPS චන්ද්‍රිකාවකින්ම ඒ වෙත ලැබිය යුතු සංඥා ගැන දැනුමක් ඇත. GPS රිසීවරයට ලැබෙන සංඥා කුමන GPS චන්ද්‍රිකාවෙන් ලැබේද යන වග හඳුනා ගත හැක. එමගින් එම සංඥා GPS චන්ද්‍රිකාවේ සිට GPS රිසීවර වෙත පැමිණීමට ගත කළ කාලය ගණනය කළ හැක. GPS රිසීවරයේ ඇති කාල මාපකයක් මගින් ලැබෙන සංඥා හා ලැබිය යුතු සංඥා අතර සන්සන්දනයක් කරනු ලැබේ. එහි ඇති වෙනස ආශ්‍රයෙන් චන්ද්‍රිකාවේ සිට සංඥා, GPS රිසීවරයට පැමිණීමට ගතවන කාලය හා එමගින් එම දුර ගණනය කරනු ලැබේ. මෙම ගණනය කිරීමට ත්‍රි-අංශනය (trilateration) නම් ගණිතමය ක්‍රමය භාවිතා කෙරේ. මෙමගින් ස්ථාන කිහිපයක සිට යොමු ස්ථානයකට (reference point)  ඇති දුර අනුව එම යොමු ස්ථානය පිහිටා ඇති ස්ථානය නිර්ණය කළ හැක.

 

GPS ග්‍රාහක රිසීවර

GPS රිසීවරයක GPS චන්ද්‍රිකා කිහිපයකින් සංඥා එකවර ග්‍රහණය කර ගත හැකි පරිදි ග්‍රාහක පරිපථ කිහිපයකින් යුක්ත වේ. මෙම ග්‍රාහක පරිපථ ගණන GPS රිසීවරයේ චැනල ගනනින් දැක්වේ. මුල් යුගයේ GPS රිසීවර තනි චැනලයකින් යුක්ත වූ අතර නවීන GPS රිසීවර චැනල 5 ක් හෝ වැඩි ගණනකින් යුක්ත වේ.

නවීනතම ජංගම දුරකථන හා ටැබ්ලට් වර්ගයේ පරිගණක බොහොමයක GPS රිසීවර ඇතුලතින් අන්තර්ගතව නිපදවා ඇත. GPS රිසීවර සාමාන්‍යයෙන් ගොඩනැගිලි ඇතුළත හෝ GPS සංඥා ලබා ගැනීමට බාධා ඇතිවන ස්ථාන වල නිසි ලෙස ක්‍රියා නොකරයි.

          

                                                               GPS ග්‍රාහක උපකරණයක්          

 

                                           

                                                                   වාහනවල භාවිතා වන GPS යන්ත්‍රයක්

 

GPS භාවිතාවන විවිධ අවස්ථා

 

මාර්ගෝපදේශනය

GPS භාවිතා කරන අයකුට තමන් යන ගමන් මග, සිටින ස්ථානය, අවශ්‍ය ස්ථානයට යා යුතු දිශාව ආදිය එමගින් දැනගත හැක. මෙම දත්ත එහි සුරැකිව තබා පසුව අවශ්‍ය නම් එම ස්ථාන හෝ ගමන් මග පිළිබඳ විස්තර නැවත භාවිතා කළ හැක.

 

කාල නිර්ණය

GPS රිසීවර ඉතා නිවැරදි පරමාණු කාලමාපක සහිත GPS චන්ද්‍රිකා සමග සමමුහුතකරණයවී (synchronise) ඉතා නිවැරදි වේලාවක් ලබා දේ. මෙම අතිශය නිවැරදි වේලාව විදුලි සංදේශ, දුරකථන, විදුලිබල, රේඩියෝ හා රූපවාහිනී සම්ප්‍රේෂන පද්ධති වල සන්නිවේදන ජාල සමමුහුතකරණය කිරීමට යොදා ගැනේ.

 

 

වාහනවල  GPS භාවිත

වාහන වල භාවිතා වන GPS මගින් එය ඇති ස්ථානය, යාමට අවශ්‍ය ස්ථානයට ඇති දුර හා ගමන් කළ හැකි කෙටිම මාර්ගය හෝ ඉක්මනින්ම ගමන් කළ හැකි මග ආදිය GPS රිසීවරයේ ඇති ඩිජිටල් මාර්ග සිතියම භාවිතයෙන් දැක ගත හැක. රියදුරකුට ගමන් කිරීමට අවශ්‍ය ස්ථානයේ ලිපිනය ඇතුළු කළ පසු යා යුතු ප්‍රශස්ත මාර්ගය එමගින් ලබා දේ. එම මාර්ගයේ හෝ අසල ඇති ප්‍රයෝජනවත් තොරතුරු (ඉන්ධන පිරවුම් හල්, වෙළඳ සල්, ATM යන්ත්‍ර, හෝටල්, රෝහල්, පොලිස් ස්ථාන ආදිය) එම ඩිජිටල් සිතියමේ අන්තර්ගතව ඇත්නම් දැක ගත හැක. බොහෝ GPS වලින් අවශ්‍ය මාර්ග වලට හැරවීම ආදී උපදෙස් කථන (voice commands) මගින් ලබාදේ. රියැදුරන්ට තමන් ගමන් කර ඇති දුර, වේගය ආදිය ද දැනගත හැක. සමහර GPS රිසීවර මගින් GPS භාවිතා කරන්නන් ගමන් ගත් මාර්ග වල ඇති වී තිබෙන වෙනස්කම් ආදිය පිළිබඳ විස්තර හුවමාරු කරගත හැක. සමහර රටවල එම අවස්ථාවේ මාර්ගවල වාහන තදබදයක් පවතින අවස්ථාවල ඒ පිළිබඳ විස්තර හා ඒ අනුව වෙනත් මාර්ගවලින් ගමනාන්තයට යොමු කිරීමද සිදුකළ හැක. නවීන මිල අධික සමහර වාහන වල GPS රිසීවර, වාහනය නිපදවීමේදී ඇතුලතින්ම සවි කර ඇත.

 

GPS භිවිතයෙන් වාහන ගමන් අධීක්‍ෂණය

විශේෂිත වූ GPS උපකරණයක් සමග ජංගම දුරකථන ජාලයක් භාවිතයෙන් වාහන වල ගමන් අධීක්‍ෂණය කළ හැක. එවන් GPS උපකරණ සහිත වාහන තිබෙන ස්ථාන, ජංගම දුරකථන ජාලයක් හරහා SMS/GPRS භාවිතා කර යවන සංඥා මගින්, පරිගණක තිරයක ඇති සිතියමක දැක්විය හැක. වාහනවල ගමන් මග, ගමන් ගත් වේගයන්, ගමන් ගත් ස්ථාන හා වේලාවන් ආදිය මෙමගින් දැනගත හැක. එසේ නැතහොත් එම විස්තර සුරැකිව තබා පසුව අධීක්‍ෂණය කළ හැක. කුලී රථ, ටැක්සි, පොලිස්, ගිලන් රථ, හමුදා වාහන, වෙළඳ සමාගම්වල වාහන සමූහ, බස් රථ ආදිය ගමනාගමනය අධීක්‍ෂණය කිරීමට මෙමගින් අවකාශ ලැබේ.

 

යුධ කටයුතු වලදී GPS භාවිතය

GPS පද්ධතිය මුලින් ඇමරිකානු හමුදාමය භාවිතය සඳහා නිර්මාණය වූ අතර පසුව එය සිවිල් භාවිතයටද අවසරය ලැබුණි. ඇමරිකානු හමුදා මිසයිල නිවැරදිව ඉලක්ක කිරීමට එම මිසයිල වල ශීර්ෂයේ (warhead), GPS තාක්‍ෂණය භාවිතා කරයි. කෘස් (cruise) මිසයිල වල GPS උපකරණ අන්තර්ගතව ඇති අතර වැඩි දුරක සිට අවශ්‍ය ඉලක්කයට මිසයිලය ගමන් කරවීමට එය යොදා ගැනේ. එම මිසයිල එල්ල කළ පසු උඩු ගුවනේදී GPS භාවිතයෙන් මිසයිලය තම ගමන් මග සකසා ගනී. මෙයට අමතරව හමුදා භටයන්, යුධ ටැංකි, හමුදා බලඇනි ගමන් කරවීම ආදියට GPS මගින් ලබාගන්නා ස්ථාන නිර්ණය දත්ත භාවිතා කෙරේ.

ඇමරිකානු හමුදා භාවිතා කරන GPS දත්ත සංඥා සිවිල් භාවිතයට ලබාගන්නා සංඥා වලට වඩා වෙනස් වන අතර එය වැඩි නිවැරදිතාවයකින් යුක්ත වේ. එම සංඥා ඇමරිකානු හමුදා වලට පමණක් ලබා ගතහැකි වන පරිදි සකසා ඇත.

 

වාරණ උපයෝජ්‍යතාව (SA - selective availability)

මෙමගින් සාමාන්‍ය ජනතාව GPS භාවිතයේදී මීටර 1-100 දක්වා දෝෂයක් ඕනෑකමින්ම ස්ථාන නිර්ණය කිරීම් වලට ලබාදේ. මෙම දෝෂය ඇමරිකානු හමුදා මගින් තම සතුරන් GPS සංඥා භාවිතා කර මිසයිල නිවැරදි ඉලක්කයට එල්ල කිරීම වැළැක්වීමට යෙදූ උපක්‍රමයකි. ඉතා නිවැරදි ස්ථාන නිර්ණය සඳහා අවශ්‍ය GPS සංඥා ලබා ගත හැක්කේ ඇමරිකානු හා මිත්‍ර හමුදාවලට පමණි.

මෙසේ ඕනෑකමින් දක්වන දෝෂය වසර 2000 සිට අක්‍රිය කර ඇති අතර දැනට නිවැරදි ස්ථාන නිර්ණය දත්ත ලබා දේ. එම නිසා සිවිල් හා වෙළඳ කටයුතු වලදී දැන් වැඩි නිවැරදිතාවයෙන් යුත් දත්ත සංඥා ලබා දේ. නමුත් අවශ්‍ය නම් ඇමරිකානු හමුදාවලට යුධමය අවස්ථාවලදී නැවත මෙම SA හෙවත් ඕනෑකමින් ස්ථාන නිර්ණය දෝෂය ලබාදීම නැවත ක්‍රියකරවිය හැක.

 

A-GPS

A-GPS (Assisted GPS) යනුවෙන් දැක්වෙන්නේ ජංගම දුරකථන හා ටැබ්ලට් පරිගණක වල ඇති GPS සම්බන්ධ විශේෂ පහසුකමකි. මෙමගින් GPS සංඥාවලට අමතරව ජංගම දුරකථන සම්ප්‍රේෂණ කුළුනු මගින් නිකුත් කරන සංඥා මගින් ලබාගන්නා දත්ත ස්ථාන නිර්ණය කිරීම සඳහා යොදා ගැනේ. මෙහිදී ජංගම දුරකථනය, එය ඇති කරගත් දත්ත සම්බන්ධතාවය හරහා සර්වරයක් (server) සමග සම්බන්ධ වී එමගින් ලබාගන්නා දත්ත ද GPS සංඥා වලට අමතරව ස්ථාන නිර්ණය සඳහා යොදා ගැනේ. මෙම ක්‍රමය භාවිතයේදී වැඩිපුර දත්ත සන්නිවේදනයක් ඇතිවිය හැකි අතර එම දත්ත තමන්ට ලැබෙන දත්ත සලාකයෙන් භාවිතා වීම හෝ ඒ සඳහා වැඩිපුර ගෙවීමක් කිරීමට සිදුවය හැක. A-GPS මගින් ස්ථාන නිර්ණය කිරීම වඩා නිවැරදි වන අතර ගොඩනැගිලි ඇතුළත වැනි GPS සංඥා නොලැබෙන ස්ථානවල එය ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වේ.

 

වෙනත් චන්ද්‍රිකා ආශ්‍රිත මං සෙවුම් පද්ධති

GLONASS

GLONASS (Global Navigation Satellite System) යනුවෙන් දැක්වෙන්නේ රුසියාව මගින් නිර්මාණය කර ක්‍රියාත්මක කරන චන්ද්‍රිකා 24කින් යුක්ත ගෝලීය චන්ද්‍රිකා ස්ථාන නිර්ණය කිරීමේ පද්ධතියකි. GPS පද්ධතියට අමතරව දැනට ලොව පුරා ආවරණය වන එකම චන්ද්‍රිකා ස්ථාන නිර්ණය කිරීමේ පද්ධතිය මෙය වේ.

 

ගැලීලියෝ (Galileo)

ගැලීලියෝ යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ යුරෝපා සංගමය හා යුරෝපීය අජටාකාශ ආයතනය (European Space Agency)  මගින් ගොඩනගමින් පවතින චන්ද්‍රිකා ආශ්‍රිත ස්ථාන නිර්ණය පද්ධතියකි. මෙම පද්ධතිය සඳහා චන්ද්‍රිකා 30ක් යොදා ගැනේ. මෙම පද්ධතිය මගින් NAVSTAR GPS පද්ධතියට වඩා නිවැරදි දත්ත ලබාදීමට අපේක්‍ෂා කෙරේ. GPS හා GLONASS පද්ධති ඇමරිකවේ හා රුසියවේ පාලනය යටතේ පවතින අතර එම රටවලට ඕනෑම අවස්ථාවක විශේෂයෙන් යුධමය අවස්ථාවල එම පද්ධති ක්‍රියාවිරහිත කළ හැකි බැවින් එවන් අවස්ථා වලින් වැලකීම යුරෝපා රටවල් ගැලීලියෝ පද්ධතිය නිර්මාණය කිරීමේ එක් අභිප්‍රායකි.

                                                                                        © කුසල් ඈපා